Wyobraźmy sobie ogromny dom mieszkalny o powierzchni użytkowej około 350m2. Na poddaszu użytkowym dwa pokoje, duża sypialnia z oddzielną garderobą, łazienka o powierzchni ponad 10m2 oraz toaleta. Na parterze garaż jednostanowiskowy, jeden pokój, prawie 40-metrowy salon ze zgrabnie połączoną, otwartą, 13-metrową kuchnią. Budynek oczywiście podpiwniczony. W piwnicy kilka pomieszczeń magazynowych, kotłownia, kolejna ubikacja oraz to, co tygrysy lubią najbardziej – siłownia…
Albo nie. Wyobraźmy sobie lepiej dwór drewniany. Podmurowany. Taki klasycystyczny z przełomu XVIII i XIX wieku, zbudowany z bali w konstrukcji, powiedzmy, sumikowo – łątkowej. Niech będzie trzyosiowy, szeroki na 15 metrów, długi na 9,5 metra. Dach o spadku 42 stopni, dwuspadowy – naczółkowy, kryty prawdziwym gontem. Od strony frontowej centralnie usytuowany, proporcjonalny, czterokolumnowy, klasycystyczny portyk małego porządku. Od strony ogrodowej dach zdobi centralnie usytuowana piękna lukarna w kształcie wolego oka. Zaraz… przypominasz sobie podobny dwór z Bobry Wielkiej. Dawnymi czasy byłeś(aś) tam w skansenie na wyciecze szkolnej. Wyobrażenie niepostrzeżenie przeradza się w marzenie. Niespełnione.
Eustachy do momentu ujrzenia gotowego projektu dworu z pracowni „Artinex” kojarzył mi się wyłącznie z bohaterem „Opowieści z Narnii” Lewisa. Eustachy Klarencjusz Scrubb, kuzyn rodzeństwa Pevensie pojawia się po raz pierwszy w „Podróży Wędrowca do Świtu”. Poznajemy go jako rozpieszczonego, samolubnego i egoistycznego szczeniaka. Jest trochę irytującym chłopcem, ale zmiana w smoka i spotkanie z Aslanem dokonuje w nim wewnętrznej przemiany. Dwa światy. W naszej rzeczywistości Eustachy Scrubb jest rozpieszczonym chłopcem z nieciekawym wnętrzem. W baśniowej Narnii natomiast…
Garaż w bryle dworu! Siłownia! Otwarta kuchnia! Ale jest to jedyny projekt, jaki spotkałem, w którym warunkowo mógłbym zaakceptować nawet garaż. Być może dlatego, że projektant poprzez zamaskowanie bramy garażowej nie „okaleczył” nim ni trochę bryły budynku. Styl dworkowy został więc uszanowany. Projekt ten to swoisty głos w dyskusji o tym, ile z historycznego dworu polskiego winno (albo i nie) znaleźć się w dworze XXI-wiecznym. Projekt czerpie pełnymi garściami z obydwu epok. Dla niektórych może znacznie przekraczać granice, ale nie zapominajmy, że literacki bohater, Eustachy Scrubb, również musiał przekroczyć pewne granice, by dostąpić wewnętrznej metamorfozy. Projekt „Eustachy” po spotkaniu z przysłowiowym Aslanem może okazać się więc budynkiem prawdziwie nie z tego świata.
powierzchnia użytkowa 359,26m2
powierzchnia zabudowy 196,29m2
wysokość budynku 8,47m
kubatura 1336m3
minimalne wymiary działki 23m sz.
Krzysztof Wolski autor
Łukasz Górka